Waarom deze test?

Om te onderzoeken of iemand lijdt aan een zogeheten autoimmuunziekte waarbij het afweersysteem antilichamen (antistoffen) aanmaakt tegen weefsels of organen van het eigen lichaam.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De test bepaalt of autoantilichamen (autoantistoffen) in het bloed aanwezig zijn en zo ja, welke dat zijn. De vorming van autoantistoffen is een ‘vergissing' van het afweersysteem, dat normaal gesproken in actie komt om het lichaam te beschermen tegen ongewenste stoffen (lichaamsvreemde stoffen).

Het afweersysteem maakt antilichamen (antistoffen) aan om de ‘vreemde' indringers te verdrijven. Auto betekent ‘zelf' en bij een autoimmuunreactie worden antistoffen (autoantilichamen) aangemaakt die niet gericht zijn tegen indringers van buitenaf, maar tegen eiwitten of cellen die horen bij het lichaam zelf (lichaamseigen).

Door de productie van deze autoantilichamen kunnen belangrijke processen in het lichaam worden verstoord, omdat ze bijvoorbeeld ontstekingen kunnen veroorzaken die weer leiden tot schade in cellen en weefsel of zelfs hele organen. We spreken dan ook van een autoimmuunziekte. Een voorbeeld is reuma (reumatoïde artritis). Bij reuma worden specifieke autoantilichamen gevonden en deze antilichamen spelen een rol bij de pijnklachten en de schade aan de gewrichten.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

Wanneer de dokter vermoedt dat de klachten van een patiënt worden veroorzaakt door een autoimmuunziekte, zal deze een onderzoek laten doen naar de aanwezigheid van autoantilichamen in het bloed.

Bij sommige autoimmuunziekten zijn specifieke autoantilichamen heel kenmerkend en helpt het aantonen hiervan bij het stellen van de juiste diagnose. Sommige patiënten hebben een aantal verschillende autoantilichamen. De combinatie van die typen autoantilichamen kan kenmerkend zijn voor een bepaalde autoimmuunziekte.

Wat betekent de uitslag?

Normaal gesproken zijn er geen autoantilichamen in het bloed aanwezig. Het hebben van autoantilichamen betekent echter niet automatisch dat iemand ziek is of ziek wordt. Er kunnen dus autoantilichamen bij iemand aanwezig zijn zonder dat er sprake is van een herkenbare auto-immuunziekte.

Licht verhoogd (of een zwak positieve uitslag) Afhankelijk van het type en de hoeveelheid kan een licht verhoogde hoeveelheid een aanwijzing zijn voor een autoimmuunziekte, maar deze komt ook voor bij vele andere ziektebeelden en zelfs bij een klein aantal gezonde mensen.

Sterk verhoogd Bij een sterk verhoogde hoeveelheid autoantilichamen in het bloed rijst een sterke verdenking op een autoimmuunziekte. Om welke autoimmuunziekte het gaat is afhankelijk van het type autoantilichaam en de aard van de klachten.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.