Waarom deze test?

Om het beenmerg te onderzoeken op soort, hoeveelheid en rijpheid van de aanwezige cellen en/of om de structuur van het beenmerg te onderzoeken.

Welk materiaal?

Beenmerg

Wat wordt er getest?

De cellen in een vloeibaar monster afkomstig uit het binnenste van de botten worden microscopisch onderzocht. Hierbij worden de cellen stuk voor stuk bekeken. In een biopt (een klein staafje bot uit het binnenste van het bot) kan de structuur van het bot worden onderzocht.

Beenmerg is de sponsachtige, rode substantie die zich bevindt in het binnenste van botten. Het zit vooral in het bekken, het borstbeen, de ribben en de ruggenwervels. In het beenmerg worden zowel rode bloedcellen als witte bloedcellen en bloedplaatjes gemaakt. Het beenmerg zal bijvoorbeeld bij na bloedverlies extra rode bloedcellen aanmaken.

Bij beenmergziekten (leukemie, tekort aan vitamines en mineralen, erfelijke afwijking) kan het beenmerg soms niet genoeg bloedplaatjes, rode en/of witte bloedcellen aanmaken of worden er juist te veel cellen aangemaakt. Bij een tekort aan ijzer bijvoorbeeld worden er te weinig (en te kleine) rode bloedcellen aangemaakt. De patiënt krijgt daardoor bloedarmoede. En in geval van leukemie (bloedkanker) maakt het beenmerg te veel witte bloedcellen.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Er zijn twee methoden om beenmerg te verzamelen, een biopt of een aspiraat. Beenmergaspiraat wordt afgenomen door met een dikke holle naald in het bot van de heup of in het borstbeen te prikken. Met een spuit wordt dan beenmerg opgezogen uit het bot. Bij een beenmergbiopt wordt met soort appelboortje een klein staafje bot en beenmerg uit het bot geboord.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De dokter vraagt deze test aan als hij/zij meer informatie wil hebben over de aanmaak van bloedcellen in het beenmerg. Bijvoorbeeld als hij/zij denkt dat de patiënt bloedkanker (leukemie) heeft of uitzaaiingen van kanker in het beenmerg.

De test wordt ook gebruikt om de oorzaak van bloedarmoede op te sporen als dat met ‘gewoon' bloedonderzoek niet is gelukt. Verder wordt de test gebruikt om te controleren of de behandeling van een beenmergziekte werkt.

Beenmergonderzoek is geen standaard test. De test wordt alleen uitgevoerd als de dokter een sterk vermoeden heeft dat er een beenmergziekte is en bloedonderzoek niet genoeg informatie geeft.

Wat betekent de uitslag?

Bij een beenmergonderzoek wordt gekeken naar het aantal en het soort cellen in het beenmerg. De beoordeling van een beenmergonderzoek is ingewikkeld. Vaak worden lichamelijk onderzoek en uitslagen van bloedonderzoek gecombineerd met uitslagen van beenmergonderzoek. De beoordeling wordt dan ook gedaan door specialisten zoals hematologen en andere laboratoriumspecialisten.

Bij een leukemie zijn er heel veel onrijpe witte bloedcellen in het beenmerg aanwezig. De hoeveelheid en het soort onrijpe cellen bepalen wat voor soort leukemie de patiënt heeft.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.