Waarom deze test?

Om de oorzaak te achterhalen van ziekten die te maken hebben met een verstoorde ijzerhuishouding zoals bloedarmoede, ijzerstapeling of een inbouwstoornis van ijzer. De bepaling van de ijzervoorraad in beenmerg is een onderdeel van een algemeen beenmergonderzoek.

Welk materiaal?

Beenmerg

Wat wordt er getest?

Beenmergcellen afkomstig uit het binnenste van de botten worden microscopisch onderzocht. Hierbij worden de cellen stuk voor stuk bekeken. Door behandeling van het preparaat met een speciale kleurstof, het zogeheten Berlijns Blauw, wordt het ijzer zichtbaar in de vorm van blauw gekleurde brokjes in de cel.Beenmerg is de sponsachtige, rode substantie die zich bevindt in het binnenste van botten. Het zit vooral in het bekken, het borstbeen, de ribben en de ruggenwervels. In het beenmerg worden rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes aangemaakt. Na bloedverlies worden extra rode bloedcellen aangemaakt.Bij beenmergziekten bijvoorbeeld als gevolg van leukemie, een tekort aan vitaminen en mineralen of een erfelijke afwijking, is de aanmaak van rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes verstoord; het kan leiden tot een te lage productie, maar ook tot een overproductie van een of meerdere bloedcomponenten. Als er een tekort is aan ijzer worden er te weinig (en te kleine) rode bloedcellen aangemaakt. De patiënt krijgt daardoor bloedarmoede. En in geval van leukemie (bloedkanker) maakt het beenmerg te veel witte bloedcellen.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Er zijn twee methoden om beenmerg te verzamelen, een biopt of een aspiraat. Beenmergaspiraat wordt afgenomen door met een dikke holle naald in het bot van de heup of in het borstbeen te prikken. Met een spuit wordt dan beenmerg opgezogen uit het bot. Bij een beenmergbiopt wordt met klein soort appelboortje een staafje bot en beenmerg uit het bot geboord.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De dokter vraagt een beenmergonderzoek aan als hij meer informatie wil hebben over de aanmaak van bloedcellen in het beenmerg. De bepaling van ijzer in beenmerg wordt gebruikt om de oorzaak van bloedarmoede op te sporen als dat met ‘gewoon' bloedonderzoek niet is gelukt. Algemeen beenmergonderzoek wordt toegepast bij vermoeden van bloedkanker (leukemie) of uitzaaiingen van kanker in het beenmerg of om het effect te volgen van een behandeling van beenmergziekten.

Beenmergonderzoek is geen standaard test. Deze test wordt alleen uitgevoerd als de dokter een sterk vermoeden heeft dat er een beenmergziekte is en bloedonderzoek niet genoeg informatie geeft.

Wat betekent de uitslag?

Aan de hand van de kleuring wordt beoordeeld de ijzervoorraad in het beenmerg beoordeeld en bekeken of deze in voldoende mate in de rode bloedcellen wordt ingebouwd. Bij algemeen beenmergonderzoek wordt gekeken naar het aantal en het soort cellen in het beenmerg. De beoordeling van een beenmergonderzoek is ingewikkeld. Dit wordt dan ook gedaan door specialisten, zoals hematologen, klinisch chemici en patholoog anatomen. Vaak zullen zij lichamelijk onderzoek en uitslagen van bloedonderzoek combineren met uitslagen van beenmergonderzoek.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.