Waarom deze test?

Om informatie te krijgen over het vermogen om ijzer te transporteren in het bloed.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De test bepaalt de maximale hoeveelheid ijzer die kan worden gebonden aan het ijzertransporteiwit, tranferrine. IJzer komt niet in vrije vorm voor in het bloed, maar is gebonden aan transferrine. Op die manier wordt ijzer getransporteerd door het lichaam. De totale ijzerbindingscapaciteit (TIJBC) is een maat voor het totale aantal ijzerbindingsplaatsen in transferrine. Per molecuul transferrine zijn twee ijzerbindingsplaatsen aanwezig.

"Transferrine" en "TIJBC" zijn in wezen twee verschillende wijzen van rapportage van de hoeveelheid transferrine die is gemeten op het laboratorium. Daarom wordt vrijwel altijd met één van de twee uitslagen volstaan. De uitslagen worden uitgedrukt in verschillende eenheden. Transferrine wordt gerapporteerd in gram per liter en TIJBC in µmol per liter.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Bloed uit een ader:Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Bloed uit een vingertop:Met een scherp naaldje wordt een gaatje geprikt in de top van één van de vingers. Daar komt dan een druppel bloed uit die wordt opgevangen op een strip of in een buisje. Als er te weinig bloed uit komt, wordt er op de vinger geduwd om het eruit te drukken. Hoe warmer de handen zijn, hoe makkelijker het gaat. Het naaldje wordt maar een keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De arts vraagt een transferrine test aan bij vermoeden van een overschot of een tekort aan ijzer in het lichaam. Transferrine wordt dan vaak samen met de serumijzer test en de ferritine test aangevraagd. Een gebrek aan ijzer kan er de oorzaak van zijn dat er te weinig hemoglobine (het zuurstofbindende eiwit in de rode bloedcellen) in het bloed wordt gevormd. Een te lage hoeveelheid hemoglobine in het bloed heet bloedarmoede of "anemie". De rode bloedlichaampjes zijn dan meestal kleiner en minder goed gevuld met hemoglobine dan normaal. Op basis van een serumijzer- of transferrine-test kan worden vastgesteld of verder onderzoek of behandeling van ijzertekort nodig is.

Bij ijzerstapeling (hemochromatose) is er juist een overschot aan ijzer in het lichaam. Als de arts vermoedt dat dit het geval is, of wanneer deze aandoening in de familie voorkomt, wordt vaak een transferrine-test (alsmede ook de ijzer- en ferrintinetest) aangevraagd om te zien of verder onderzoek noodzakelijk is.

Wat betekent de uitslag?

De meeste laboratoria hanteren als referentiewaarden voor de transferrine 2,0 - 3,5 g/l. Voor de TIJBC is dit 45 -80 μmol/l. In combinatie met een normale ijzerconcentratie betekent dit dat er geen gebrek of overschot is aan ijzer.

Verhoogd: Een verhoogde TIJBC of transferrine zou kunnen passen bij ijzergebrek. Maar ook bij zwangerschap en bij het gebruik van de (anticonceptie)pil kan de TIJBC verhoogd zijn.

Verlaagd: Een verlaagde TIJBC of transferrine zou kunnen passen bij een overschot aan ijzer in het lichaam, zoals bijvoorbeeld bij hemochromatose. Ook bepaalde (erfelijke) vormen van bloedarmoede kunnen gepaard gaan met ijzerophoping. Een verlaagd TIJBC of transferrine kan ook wijzen op eiwitarme voeding of het minder goed functioneren van de lever.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.