Waarom deze test?

Om informatie te krijgen over het vermogen om ijzer te transporteren in het bloed.

Welk materiaal?

Bloed.

Wat wordt er getest?

De test bepaalt de maximale hoeveelheid ijzer die kan worden gebonden aan het ijzertransporteiwit, transferrine. IJzer komt niet vrij voor in het bloed, maar is gebonden aan transferrine. Op die manier wordt ijzer vervoerd door het lichaam. De totale ijzerbindingscapaciteit (TIJBC) is een maat voor het totale aantal ijzerbindingsplaatsen in transferrine. Per molecuul transferrine zijn 2 ijzerbindingsplaatsen aanwezig.

"Transferrine" en "TIJBC" zijn eigenlijk twee verschillende manieren van rapportage van de hoeveelheid transferrine die is gemeten op het laboratorium. Daarom wordt vrijwel altijd met één van de twee uitslagen volstaan. De uitslagen worden uitgedrukt in verschillende eenheden. Transferrine wordt gerapporteerd in gram per liter (g/L) of micromol per liter (µmol/L), en TIJBC in µmol/L.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De arts vraagt een TIJBC aan bij vermoeden van te veel of te weinig ijzer in het lichaam. De TIJBC wordt dan vaak samen met de ijzer test en de ferritine test aangevraagd. Een gebrek aan ijzer kan er de oorzaak van zijn dat er te weinig hemoglobine (het zuurstofbindende eiwit in de rode bloedcellen) in het bloed wordt gevormd. Een te lage hoeveelheid hemoglobine in het bloed heet bloedarmoede of "anemie". De rode bloedlichaampjes zijn dan meestal kleiner en minder goed gevuld met hemoglobine dan normaal. Op basis van een serumijzer- of TIJBC-test kan worden vastgesteld of verder onderzoek of behandeling van ijzertekort nodig is.

Bij ijzerstapeling (hemochromatose) is er juist een overschot aan ijzer in het lichaam. Als de arts vermoedt dat dit het geval is, of wanneer deze aandoening in de familie voorkomt, wordt vaak een TIJBC-test (alsmede ook de ijzer- en ferrintine test) aangevraagd om te zien of verder onderzoek noodzakelijk is.

Wat betekent de uitslag?

De TIJBC wordt berekend uit de concentratie transferrine volgens:transferrine concentratie (in g/L) * 25 = TIJBC (in µmol/l)oftransferrine concentratie (in µmol/L) * 2 = TIJBC (in µmol/L)

De meeste laboratoria hanteren als referentiewaarden voor de TIJBC: 45 -80 µmol/L. Voor de transferrine is dit: 2,0 - 3,5 g/L. In combinatie met een normale ijzerconcentratie betekent dit dat er geen gebrek of overschot is aan ijzer.

Verhoogd: Een verhoogde TIJBC of transferrine zou kunnen passen bij ijzergebrek. Maar ook bij zwangerschap en bij het gebruik van de (anticonceptie)pil kan de TIJBC verhoogd zijn.

Verlaagd: Een verlaagde TIJBC of transferrine zou kunnen passen bij een overschot aan ijzer in het lichaam, zoals bijvoorbeeld bij hemochromatose. Ook bepaalde (erfelijke) vormen van bloedarmoede kunnen gepaard gaan met ijzerophoping. Een verlaagd TIJBC of transferrine kan ook wijzen op eiwitarme voeding of het minder goed functioneren van de lever.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.