Waarom deze test?

Om informatie te krijgen over de ijzervoorraad in het lichaam en een teveel of tekort aan ijzer op te sporen.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

Deze test meet de hoeveelheid ferritine in bloed. Ferritine is een eiwit dat vooral in de lever en in het beenmerg aanwezig is en dat wordt gebruikt om ijzer op te slaan. Een kleine hoeveelheid ferritine zit echter ook in het bloed. De hoeveelheid ferritine in bloed is een maat voor de hoeveelheid ferritine (en dus de hoeveelheid ijzer) in de lever en het beenmerg.

IJzer is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen (hemoglobine) in het beenmerg. Als het lichaam te weinig ijzer heeft, zal eerst de reservevoorraad in de vorm van ferritine opgemaakt worden. Pas als er bijna geen ferritine meer is, maakt het lichaam te weinig rode bloedcellen aan en is er sprake van bloedarmoede.

Bij teveel ijzer in het lichaam is de hoeveelheid ferritine in de weefsels en het bloed te groot en ontstaat een aandoening die men ijzerstapelingsziekte (hemochromatose) noemt.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De ferritinetest wordt door de dokter aangevraagd om iets te weten te komen over de ijzervoorraad in het lichaam. Meestal wordt ferritine aangevraagd in combinatie met serumijzer, transferrine (verzadiging) en hemoglobine.

Als de hoeveelheid hemoglobine niet voldoende is (bloedarmoede), is een tekort aan ijzer een van de mogelijke oorzaken. De bepaling van ferritine is een goede test om een ijzertekort vast te stellen. IJzertekort kan ontstaan door overmatig bloedverlies, onvoldoende ijzer in de voeding of onvoldoende opname van ijzer (uit de voeding) in de darmen. Klachten die passen bij bloedarmoede zijn moeheid, kortademigheid en duizeligheid.

Ferritine is ook een goede test om ijzerstapeling (hemochromatose) in het lichaam vast te stellen als gevolg van een teveel aan ijzer. Hemochromatose is een erfelijke ziekte waarbij het lichaam teveel ijzer opneemt in de darmen. Klachten die passen bij ijzerstapelingsziekte zijn moeheid en pijn in gewrichten.

Wat betekent de uitslag?

Belangrijk: Omdat de gebruikte methode voor het meten van ferritine per laboratorium kan verschillen, is hiervoor geen referentiewaarde te geven.

Om toch een idee te geven:

Men vindt de ferritine over het algemeen normaal tussen de 20 en 250 μg/L bij mannen en tussen 20 en 100 μg/L bij vrouwen.

Licht verhoogd Een licht verhoogd ferritinegehalte (tot 400 μg/L) kan worden veroorzaakt door ijzerstapelingsziekte, leverziekte, autoimmuunziekte, ontsteking of meerdere bloedtransfusies.

Sterk verhoogd Een sterk verhoogd ferritinegehalte (boven 500 μg/L)kan worden veroorzaakt door ijzerstapelingsziekte, leverziekte of autoimmuunziekte.

Verlaagd Een verlaagd ferritinegehalte(onder 10 μg/L) wijst op een ijzertekort waardoor bloedarmoede kan ontstaan.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.