Waarom deze test?

Om te onderzoeken of het lichaam in staat is voldoende rode bloedcellen aan te maken in het beenmerg en om de oorzaak van een bloedarmoede op te sporen.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De test meet het aantal reticulocyten in bloed. Reticulocyten zijn jonge, nog onrijpe, rode bloedcellen. Een normale rode bloedcel leeft 120 dagen, daarna vindt afbraak plaats in onder andere de milt. Om het aantal rode bloedcellen in bloed op peil te houden is het dus nodig om dagelijks nieuwe rode bloedcellen aan te maken.

De aanmaak van deze nieuwe cellen, de reticulocyten, gebeurt in het beenmerg. Als de afbraak van rode bloedcellen verhoogd is of als de aanmaak van reticulocyten onvoldoende is, zal er een bloedarmoede (tekort aan rode bloedcellen) ontstaan.

Een langdurige of plotselinge bloeding of hemolyse (het kapot gaan van rode bloedcellen door een ziekte of medicijnen) kan versnelde afbraak van rode bloedcellen veroorzaken. Het lichaam zal dit verlies compenseren door meer rode bloedcellen aan te maken. Die verhoogde aanmaak is te zien aan de hand van een verhoogd aantal reticulocyten in bloed.

Onvoldoende aanmaak van rode bloedcellen kan het gevolg zijn van slecht functionerend beenmerg waarbij uiteindelijk bloedarmoede ontstaat.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De test wordt in de regel gebruikt om de oorzaak van een bloedarmoede (dat is een laag hemoglobinegehalte in bloed, hemoglobine is het eiwit in rode bloedcellen dat zuurstof transporteert en het bloed zijn rode kleur geeft) te achterhalen. Daarom zal de arts de test soms aanvragen als er sprake is van een laag aantal rode bloedcellen of een laag hemoglobinegehalte in bloed.

Verder wordt de test uitgevoerd om het effect van de behandeling van een bloedarmoede te volgen. De uitslag van de reticulocytentest wordt beoordeeld in samenhang met andere uitslagen van bloedonderzoek, waaronder het hemoglobinegehalte en het aantal en vorm van rode bloedcellen.

Wat betekent de uitslag?

Normaal:Het aantal reticulocyten weerspiegelt de werking van het beenmerg. Het percentage reticulocyten in bloed bij gezonde personen is 0,5 tot 2,5%. Sommige laboratoria vermelden het aantal reticulocyten per liter bloed. Bij gezonde personen is dit tussen 25 en 120 x109 per liter (109 = 1 miljard).

Verhoogd:Een verhoogd aantal reticulocyten (groter dan 2,5%) in combinatie met bloedarmoede (laag hemoglobine) wijst op een toegenomen verlies van rode bloedcellen in het lichaam, bijvoorbeeld door een acute of chronische bloeding ergens in het lichaam of versnelde afbraak van rode bloedcellen (bijvoorbeeld als gevolg van irregulaire antistoffen in bloed). Een andere verklaring van een hoog aantal reticulocyten is behandeling van bloedarmoede waarbij ijzer, vitamine B12 of foliumzuur aan de patient is voorgeschreven. Na een dergelijke behandeling zal het beermerg zich herstellen waardoor het aantal reticulocyten in bloed toeneemt. Uiteindelijk zal hierdoor het aantal rode bloedcellen normaal worden en de bloedarmoede verdwijnen.

Zuurstoftekort (bijvoorbeeld bij verblijf op grote hoogte in de bergen zoals in Tibet) kan ook resulteren in een toename van het aantal reticulocyten. Dit komt omdat het lichaam als reactie meer rode bloedcellen gaat maken om toch dezelfde hoeveelheid zuurstof in het bloed te kunnen verkrijgen.

Verlaagd:Een verlaagd aantal reticulocyten (lager dan 0,5%) wijst op slecht functionerend beenmerg. Dat kan worden veroorzaakt door: een gebrek aan erythropoëtine (EPO, een hormoon nodig voor rode bloedcelaanmaak), ijzergebrek, gebrek aan vitamine B12 en/of foliumzuur, of door bepaalde virale infecties, leukemie, bestraling en/of chemotherapie.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.