Waarom deze test?

Om vast te stellen of iemand schade heeft gehad aan spieren in het lichaam. Omdat het hart ook veel spierweefsel heeft, kan de test ook gebruikt worden om een hartaanval vast te stellen.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De test bepaalt de hoeveelheid creatinekinase (CK) in het bloed. Creatinekinase is een enzym, dat is een eiwit dat helpt om in lichaamscellen een bepaalde stof om te zetten in een andere. Creatinekinase komt voor in het hart, de hersenen, skeletspieren.

Er bestaan drie verschillende vormen van CK (drie iso-enzymen):

De kleine hoeveelheid CK die normaal in het bloed gevonden wordt is afkomstig van skeletspieren. CK afkomstig van de hersenen komt vrijwel nooit voor in het bloed. De hoeveelheid CK in het bloed neemt toe als skeletspier- of hartspiercellen beschadigd zijn.

Bij een hartaanval raakt de hartspier beschadigd, waardoor ongeveer 4 tot 6 uur na de hartaanval de hoeveelheid CK in het bloed stijgt. De hoogste waarden worden bereikt na ongeveer 18 tot 24 uur. Ongeveer 2 tot 3 dagen na een hartaanval is de hoeveelheid CK in het bloed meestal weer normaal.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De dokter zal een CK test aanvragen bij klachten van pijn op de borst of andere klachten die een hartaanval doen vermoeden.

Een andere reden om CK aan te vragen is bij klachten van spierpijn of spierzwakte. Als skeletspieren worden beschadigd zal de hoeveelheid CK in het bloed ook toenemen.

Wat betekent de uitslag?

De referentiewaarden voor creatine kinase is bij vrouwen: 10 - 170 U/L en bij mannen: 20 - 200 U/L. Dit betekent dat een waarde die tussen deze grenzen ligt, niet afwijkend is.

Verhoogd: Een verhoogde hoeveelheid CK, of een stijgende (in de tijd oplopende) hoeveelheid CK betekent dat er schade is aan de hartspier of aan andere spieren. Het kan ook betekenen dat de skeletspieren zwaar belast zijn geweest, zoals na hard trainen, het lopen van een (halve) marathon, de vierdaagse of soortgelijke inspanningen. naar mate men minder getraind is zal de spierschade groter kunnen zijn en dus leiden tot een hoger CK.

Als de patient klachten heeft die passen bij een hartaanval en de hoeveelheid CK is verhoogd, worden er meestal ook andere tests aangevraagd (Troponine of CK-MB) om te controleren of de hartspier beschadigd is.

CK kan ook verhoogd zijn bij patiënten die statines (cholesterolverlagende medicatie) gebruiken. Meestal gaat dat ook gepaard met spierpijn. In dat geval moet contact worden gezocht met de dokter om de medicatie te herzien.

Als laatste moet genoemd worden de verhoging van CK ten gevolge van spierafbraak door een ziekte. Voorbeelden zijn vormen van spierdystrofie, dermatomyositis en polymyositis (algemene spierontstekingen)

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.