Methemoglobine
Waarom deze test?
Om vast te stellen of zuurstoftekort wordt veroorzaakt door een te hoog percentage methemoglobine in het bloed.
Welk materiaal?
Bloed
Wat wordt er getest?
De test meet de hoeveelheid methemoglobine (metHb) in het bloed en wordt uitgedrukt als percentage van de totale hoeveelheid hemoglobine in het bloed. Als het bloed door de longen stroomt, neemt het hemoglobine in de rode bloedcellen de ingeademde zuurstof op. Hemoglobine is een zuurstoftransporteiwit dat zorgt voor verspreiding van zuurstof door het in weefsels en organen weer af te geven. Als er onvoldoende hemoglobine is in het bloed, of als het niet goed functioneert, ontstaat er bloedarmoede. De verschillende delen van het lichaam krijgen dan (te) weinig zuurstof aangevoerd. Soms is in het bloed een deel van het hemoglobine overgegaan in methemoglobine. Dit eiwit lijkt op hemoglobine, maar is niet geschikt is voor zuurstoftransport. Als het percentage methemoglobine te hoog is (methemoglobinemie), kan er een tekort aan zuurstof ontstaan in verschillende delen van het lichaam. Methemoglobinemie kan aangeboren zijn (zeldzaam), maar een te hoog percentage metHB kan ook ontstaan door uitwendig oorzaken. Zo kan het ontstaan bij bepaalde medicatie of verdovingsmiddelen, door blootstelling aan bepaalde gifstoffen of door te grote hoeveelheden nitraat in drinkwater. Vooral kleine kinderen zijn gevoelig voor een vergiftiging.
Hoe wordt het materiaal verkregen?
Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.
Wanneer wordt deze test gedaan?
De dokter vraagt deze test aan als er aanwijzingen zijn dat (ernstig) zuurstoftekort wordt veroorzaakt door een te hoog percentage methemoglobine. De symptomen die passen bij methemoglobinemie zijn: blauw/grijze huidskleur, bruinige bloedkleur, kortademigheid, hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, gedragsveranderingen en vermoeidheid. In extreme gevallen kan het leiden tot bewusteloosheid, coma en ten slotte tot de dood door zuurstofgebrek in de hersenen.
Wat betekent de uitslag?
NormaalBij gezonde mensen is het methemoglobine gehalte in het bloed < 1%.
VerhoogdEen methemoglobine gehalte van meer dan 1% wordt beschouwd als verhoogd, maar tot een percentage van ongeveer 10 % vertonen gezonde personen meestal geen verschijnselen van methemoglobinemie. Bij personen die al lijden aan longziekten of hartziekten kan een percentage van 6% al ernstige klachten veroorzaken. De eerste duidelijke symptomen van methemoglobinemie treden op bij een gehalte van ongeveer 10-15%. Een gehalte van 50% tot 70% leidt tot ernstige hartritmestoornissen en coma. Een gehalte van 70% is vrijwel altijd dodelijk.
Nog vragen?
De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.
Heeft u naar aanleiding van deze informatie nog een vraag?
Stel deze dan aan een klinisch chemicus.
Heeft u als KC naar aanleiding van deze informatie nog een aanvulling?
Geef deze dan door aan de webredactie.