Waarom deze test?

Om bloedarmoede of uitdroging op te sporen of om de oorzaak van een verhoogd aantal rode bloedcellen te achterhalen.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De hematocriettest meet het volume-aandeel in bloed dat wordt ingenomen door de rode bloedcellen (erythrocyten). Als de hematocrietwaarde bijvoorbeeld 40% is, dan bestaat 100 milliliter (ml) bloed uit 40 milliliter rode bloedcellen.

Hematocriet stijgt als het aantal rode bloedcellen toeneemt of als het plasmavolume daalt. Dit laatste gebeurt bij uitdroging. De hematocriet neemt niet alleen toe als er meer rode bloedcellen zijn maar ook als de rode bloedcellen groter zijn dan normaal. Het celvolume (MCV; mean cell volume of gemiddelde volume van een rode bloedcel) is dan verhoogd.

Hematocriet daalt bij bloedarmoede, afgenomen aanmaak van rode bloedcellen of toegenomen afbraak van rode bloedcellen. Ook ten gevolge van een bloeding daalt het hematocriet.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De hematocriettest wordt gedaan in de volgende situaties:

Wat betekent de uitslag?

Referentiewaarden (in %, ml per 100 ml bloed):

Verlaagd: Verlaagd hematocriet duidt op bloedarmoede, bijvoorbeeld veroorzaakt door ijzergebrek. Andere oorzaken van een verlaagd hematocriet kunnen zijn vitaminegebrek, een bloeding, leverziekten of kanker. Verder onderzoek is nodig om de oorzaak van de bloedarmoede op te sporen.

Verhoogd: Verhoogd hematocriet wordt meestal veroorzaakt door uitdroging. Inname van voldoende vocht lost dit probleem meestal op. Een andere oorzaak van een hoog hematocriet kan de ziekte polycytemia vera zijn. Hierbij worden in het beenmerg te veel rode bloedcellen aangemaakt. Ook komt verhoogd hematocriet voor als de longen niet goed functioneren waardoor het lichaam te weinig zuurstof krijgt. Om dit zuurstofgebrek te compenseren maakt het beenmerg meer rode bloedcellen aan en dat leidt tot verhoogd hematocriet.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.