Waarom deze test?

Om vast te stellen of iemand lijdt aan diabetes mellitus type 1, suikerziekte als gevolg van insulinegebrek door het disfunctioneren van de eilandjes van Langerhans.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De test bepaalt of er antistoffen in het bloed aanwezig zijn die gericht zijn tegen de eilandjes van Langerhans. Deze eilandjes van Langerhans liggen in de alvleesklier en maken het hormoon insuline, dat nodig is om de hoeveelheid suiker (glucose) in het bloed te regelen.

Gewoonlijk maakt het afweersysteem antistoffen aan om ongewenste ziekteverwekkers onschadelijk te maken. Soms gaat er iets mis waardoor antistoffen worden gemaakt tegen gezonde, lichaamseigen cellen, weefsels of organen. Deze autoantistoffen geven aanleiding tot zogeheten autoimmuunziekten (auto betekent ‘zelf') die in het lichaam beschadigingen en ontstekingen van weefsels en organen veroorzaken.

De aanmaak van antistoffen tegen de eilandjes van Langerhans leidt tot functieverlies van de eilandjes van Langerhans waardoor ze geen of te weinig insuline produceren. Bij een tekort aan insuline wordt glucose uit het bloed onvoldoende opgenomen in het lichaam en ontstaat suikerziekte. Er is sprake van diabetes type 1, een autoimmuunziekte veroorzaakt door autoantistoffen tegen de eilandjes van Langerhans.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De dokter vraagt deze test aan om in geval van diabetes vast te stellen of het gaat om type 1 of type 2. Bij diabetes mellitus type 1 zijn de eilandjes van Langerhans vernietigd door autoantistoffen waardoor er geen insuline meer wordt gemaakt. Mensen met diabetes mellitus type 2, ook wel ouderdomssuikerziekte genoemd, produceren wel voldoende insuline, maar zijn ongevoelig (geworden) voor het hormoon. Insuline ongevoeligheid is een gevolg van veroudering, maar komt tegenwoordig op steeds jongere leeftijd voor door een ongezonde leefstijl. Voor het kiezen van de juiste behandeling, is het voor de arts belangrijk te weten welk type suikerziekte iemand heeft.

Wat betekent de uitslag?

Normaal

Bij gezonde mensen zijn er geen antistoffen tegen de eilandjes van Langerhans aanwezig en is de test negatief.

Foutief negatief

Het kan gebeuren dat bij iemand geen antistoffen tegen de eilandjes van Langerhans worden aangetroffen, maar dat de persoon toch diabetes mellitus type 1 heeft. Dit kan vooral voorkomen bij volwassenen. Daarom worden bij deze mensen vaak ook de antistoffen tegen glutaminuzuurdecarboxylase (GAD) bepaald.

Verhoogd

De aanwezigheid van antistoffen tegen de eilandjes van Langerhans kan betekenen dat iemand lijdt aan diabetes mellitus type 1 of de ziekte in de toekomst zal krijgen. Vooral bij kinderen zijn de antistoffen tegen de eilandjes van Langerhans een goede voorspeller voor diabetes mellitus type 1.

De uitslag van de test moet, zeker bij volwassenen, altijd bekeken worden in relatie tot de klachten van de patiënt. Ook wordt de test op antilichamen tegen de eilandjes van Langerhans vaak uitgevoerd in combinatie met een insulinetest, een HbA1c-bepaling en een test op antistoffen tegen glutaminezuurdecarboxylase (GAD).

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.