Waarom deze test?

Om een tekort aan vitamine B3 op te sporen of om een overmaat vitamine B3 vast te stellen.

Welk materiaal?

Bloed of urine

Wat wordt er getest?

De test bepaalt de hoeveelheid vitamine B3 in bloed of urine. Vitamine B3 ofwel nicotinamide (en ook wel aangeduid als niacine, niacinamide of nicotinezuur), is een noodzakelijk vitamine voor de menselijke gezondheid. Zonder deze vitamine kan er geen goede stofwisseling bestaan en geen omzetting van eiwitten, vetten en koolhydraten.Nicotinamide bevindt zich in alle cellen en wordt opgeslagen in de lever. Het is een bouwsteen van belangrijke co-enzymen, zoals nicotinamide dinucleotide (NAD) en nicotinamide dinucleotide fosfaat (NADP).

Nicotinamide speelt een rol in de citroenzuurcyclus. Het heeft een antioxidatieve werking en neemt aan vele enzymatische processen deel. Vitamine B3 is belangrijk voor de regeneratie van de huid, spieren, zenuwen en het DNA. Vitamine B3 is een wateroplosbaar microvoedingsmiddel dat voorkomt in eiwitrijke voeding zoals kip, wild, vis, paddenstoelen, melkproducten en eieren. Ook lever, koffie, volkorenproducten, verschillende groentes en vruchten bevatten vitamine B3. Het lichaam kan zelf nicotinamide aanmaken uit het aminozuur tryptofaan.

Tekort aan vitamine B3 is vrij zeldzaam in de westerse wereld. Alleen bij een zeer eenzijdig dieet van maïsgebaseerde voeding kan een tekort veroorzaken. Ernstige ondervoeding en/of een sterk verminderde maag/darmwerking kan, naast andere (vitamine)tekorten, een tekort aan vitamine B3 veroorzaken.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Bloed

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Urine

Een beetje plas wordt opgevangen in een schoon potje. Dat kan het beste meteen na het opstaan. Ochtendurine is namelijk sterk geconcentreerd zodat afwijkingen daarin gemakkelijker kunnen worden opgespoord. Wel eerst wassen, zodat er geen bacteriën of huidcellen in terecht komen. Het beste monster wordt verkregen door eerst een beetje uit te plassen in de wc en daarna wat op te vangen in het potje. De rest kan gewoon weer in de wc. Binnen twee uur moet het potje naar het laboratorium worden gebracht. Anders in de koelkast bewaren.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De dokter vraagt de test aan bij (zeldzame) verdenking op een ernstig tekort of een overmaat.Een ernstig tekort gaat gepaard met diarree, huidafwijkingen (vooral in combinatie met zonlicht) en verschijnselen passend bij dementie.Overdosering door supplementen met vitamine B3 kan schadelijk zijn voor de lever. Een overmaat kan verder misselijkheid, pijnklachten en darmproblemen veroorzaken.

Wat betekent de uitslag?

Normaal

De streefwaarde voor vitamine B3 ligt tussen de 20 en 50 μmol/L.

Verlaagd

Een (sterk) verlaagde uitslag van de vitamine B3 test bevestigt een tekort.Een (zeldzaam voorkomend) tekort aan vitamine B3 wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld ernstige ondervoeding, verkeerde voeding of een verstoorde functie van het maagdarmsysteem.

Verhoogd

Een (sterk) verhoogde uitslag van de vitamine B3 test bevestigt een vergiftigingEen vitamine B3 vergiftiging komt zelden voor.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.