Waarom deze test?

Om vast te stellen of de afbraak van rode bloedcellen door antistoffen de oorzaak is van de bloedarmoede (hemolytische anemie). Soms wordt de test gedaan als er sprake is van een transfusiereactie. Dat is een ongewenste reactie na een bloedtransfusie.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De DAT test meet de aanwezigheid van antistoffen die vastgehecht zijn aan rode bloedcellen. Deze rode bloedcellen hebben structuren op hun celoppervlak die antigenen worden genoemd en waaraan de antistoffen zich kunnen hechten. Elke bloedgroep heeft zijn eigen soort antigenen op de rode bloedcellen.

Wanneer het lichaam in aanraking komt met bloed (en de rode bloedcellen) van een ander, komt het in contact met lichaamsvreemde antigenen waartegen antistoffen worden opgewekt. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij een bloedtransfusie of tijdens een zwangerschap. Als de opgewekte antistoffen hechten aan de antigenen op de rode bloedcellen bestaat het gevaar dat deze rode bloedcellen worden afgebroken. Men spreekt van hemolytische anemie (bloedarmoede als gevolg van de afbraak van rode bloedcellen).

Soms maakt het lichaam antistoffen aan tegen de antigenen op de eigen rode bloedcellen en dan kan er afbraak van de eigen rode bloedcellen ontstaan, dit noemt men een autoimmuun hemolytische anemie ontstaan.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De dokter zal een DAT test aanvragen om een oorzaak te vinden voor bloedarmoede waarbij rode bloedcellen worden afgebroken. Deze vorm van bloedarmoede heet hemolyitsche anemie en gaat gepaard met verschijnselen als: vermoeidheid, donkere urine, rugpijn, geelzucht en een vergrote milt.

De DAT test wordt ook gebruikt als de dokter bij de patiënt een autoimmuunreactie vermoedt waarbij antistoffen worden aangemaakt tegen de eigen rode bloedcellen die daardoor afbreken. Deze autoimmuunreactie komt voor bij bepaalde vormen van kanker, bij infecties, bij gebruik van sommige geneesmiddelen en ten gevolge van kou.

Als zwangere vrouwen antistoffen tegen rode bloedcellen maken dan kunnen deze bij het ongeboren kind terechtkomen. Bij het kind kunnen deze antistoffen vervolgens ook zorgen voor de afbraak van rode bloedcellen, waardoor er bloedarmoede kan ontstaan. Met de DAT-test in het bloed van het kind vlak na de geboorte is te achterhalen of dit gebeurt.

Soms maakt iemand als gevolg van een bloedtransfusie antistoffen tegen rode bloedcellen. Er ontstaan problemen als deze antistoffen hechten aan de antigenen op de rode bloedcellen. Met behulp van de DAT test is te achterhalen of dit gebeurt.

Wat betekent de uitslag?

Normaal is de uitslag negatief:De rode bloedcellen zijn niet bedekt met aangehechte antistoffen.

Positief:De rode bloedcellen zijn bedekt met aangehechte antistoffen. Het gevolg hiervan kan zijn een versnelde afbraak van de rode bloedcellen waardoor bloedarmoede (hemolytische anemie) ontstaat.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.