Colloïd-osmotische druk
Waarom deze test?
Om de oorzaak van oedeemvorming te achterhalen of om het risico op het ontwikkelen van (long)oedeem in te schatten.
Welk materiaal?
Bloed
Wat wordt er getest?
De test bepaalt de kracht waarmee water uit de weefsels naar het bloed wordt ‘gezogen'. Deze kracht, de zogeheten colloïd-osmotische druk (COD), oefent een aanzuigende werking uit, vanuit de ruimte tussen de spiercellen naar de bloedvaten, waardoor water uit de weefsels in het bloed wordt geresorbeerd.
De COD wordt grotendeels bepaald door de hoeveelheid eiwitten (colloïden, met name albumine) in het bloed. Wanneer er (te) weinig eiwitten in het bloed aanwezig zijn, is de aanzuigende kracht relatief laag, zodat er onvoldoende water in het bloed wordt geresorbeerd. Het vocht blijft achter in de weefsels en hoopt zich op, waardoor oedeem ontstaat.
Hoe wordt het materiaal verkregen?
Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.
Wanneer wordt deze test gedaan?
Indien de arts vermoedt dat oedeemontwikkeling wordt veroorzaakt door een verstoring van de eiwitbalans. De test wordt ook aangevraagd om het risico van (long)oedeemontwikkeling in te schatten.
Wat betekent de uitslag?
Normaal
Bij een gezond persoon ligt de COD tussen de 19 tot 28 mm Hg. De normaalwaarde is afhankelijk van de meetmethode en kan per laboratorium variëren.
Verlaagd
Als de COD lager is dan 18 mm Hg is de hoeveelheid eiwitten in het bloed (te) laag. Dit kan het gevolg zijn van eiwitverlies via de nieren of te weinig aanmaak van eiwit door de lever. Een verlaagde COD geeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van longoedeem, echter bij een lage COD treedt lang niet altijd longoedeem op.
Verhoogd Als de COD hoger is dan 29 mm Hg is gaat er te veel vocht uit de weefsels naar het bloed. Een verhoogde COD wordt gevonden bij vochtverlies (uitdroging) en na het toedienen van een eiwitoplossing (of een andere oplossing met grote moleculen) via het bloed.
Nog vragen?
De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.
Heeft u naar aanleiding van deze informatie nog een vraag?
Stel deze dan aan een klinisch chemicus.
Heeft u als KC naar aanleiding van deze informatie nog een aanvulling?
Geef deze dan door aan de webredactie.